Smażenie potraw wymaga przede wszystkim tego, aby wybrać odpowiedni rodzaj tłuszczu, który do tego celu wykorzystamy. Sęk w tym, że nie zawsze wiemy, jaki jego rodzaj będzie nie tylko najlepszy do smażenia, ale też i najzdrowszy. Wyróżniamy dwa, podstawowe rodzaje tłuszczów do smażenia: tłuszcze roślinne i tłuszcze zwierzęce. Czym jednak, poza pochodzeniem, się od siebie one różnią? Jakie posiadają właściwości? Sprawdźmy!
Tłuszcze roślinne - co trzeba o ich wiedzieć?
Pierwszym rodzajem tłuszczów, które wykorzystywane są do smażenia, są tłuszcze roślinne. Po tym pojęciem kryją się przede wszystkim oleje roślinne i oliwy. Różnią się one przede wszystkim zawartością kwasów tłuszczowych: zarówno tych nasyconych jak i nienasyconych. Musimy jednak pamiętać, że jeśli chcemy wybrać najlepszy olej do smażenia, powinniśmy zwracać uwagę nie tylko na to, jak prezentuje się jego skład, ale też wziąć pod uwagę punkt zadymienia.
Zawartość nienasyconych kwasów tłuszczowych definiuje to, jak duże jest ryzyko utlenienia oraz polimeryzacji. Takie zjawisko jest bardzo niebezpieczne dla naszego zdrowia. Utlenianie się nienasyconych kwasów tłuszczowych powoduje powstawanie m.in wolnych rodników, a te z kolei odpowiadają przede wszystkim za uszkodzenia błon komórkowych, DNA i białek.
Z tego względu, kiedy wybieramy najlepszy olej do smażenia, powinniśmy zwracać uwagę na to, aby miał on w sobie jak najwięcej nasyconych kwasów tłuszczowych. Z kolei jeśli chodzi o punkt dymienia, najlepiej jeśli wynosi on około 200 stopni Celsjusza. Taką temperaturę punktu dymienia jeśli chodzi o tłuszcze roślinne osiągają m.in oleje roślinne, w tym najwyższy punkt dymienia wykazuje olej kokosowy rafinowany.
Sprawdź także: Dowiedz się więcej, czym są tłuszcze trans i jaki mają wpływ na zdrowie
Tłuszcze roślinne - jakie najlepsze do smażenia?
Najlepsze tłuszcze roślinne do smażenia to przede wszystkim olej rzepakowy, olej kokosowy rafinowany oraz oliwa z oliwek rafinowana. W przypadku oliwy z oliwek rafinowanej mamy do czynienia z najniższą temperaturą punktu dymienia - wynosi on 191 stopni Celsjusza. Nie zmienia to jednak faktu, że wszystkie te tłuszcze roślinne są całkowicie bezpieczne i zdrowe dla naszego organizmu i spokojnie mogą być wykorzystywane do smażenia potraw - zarówno w głębokim tłuszczu jak i w płytkim. Dowiedz się więcej, czym są oleje rafinowane.
Nie możemy jednak zapominać, że olej rzepakowy czy oliwa z oliwek także mogą różnić się między sobą - przede wszystkim zawartością kwasów omega 3 oraz jednonienasyconych kwasów tłuszczowych. Oleje do smażenia, w których nasycone kwasy tłuszczowe występują w dużej ilości, z naciskiem na jednonienasycone kwasy tłuszczowe, są zdecydowanie najzdrowsze.
Wówczas ryzyko pękania wiązań pomiędzy kwasami jest znacznie mniejsze a co za tym idzie - uwalnia się mniej substancji szkodliwych dla naszego zdrowia.
Tłuszcze zwierzęce do smażenia - jakie wybrać?
Drugim rodzajem tłuszczów, które wykorzystujemy do smażenia, są tłuszcze zwierzęce. One także wykazują bardzo dużą zawartość nasyconych kwasów tłuszczowych oraz kwasów omega 3, jednak to wcale nie znaczy, że są zdrowsze do smażenia. Wyróżniamy kilka, podstawowych rodzajów tłuszczów zwierzęcych, które przeznaczone są do smażenia a są to m.in: smalec, frytura i masło, z czego najbardziej szkodliwa dla naszego zdrowia jest frytura.
Zawiera ona zdecydowanie najmniej kwasów omega 3 a nienasycone kwasy tłuszczowe stanowią podstawę jej budowy chemicznej. Tym samym, w czasie smażenia na fryturze uwalnia się bardzo dużo wolnych rodników i innych, szkodliwych dla naszego zdrowia substancji chemicznych. Smażenie na fryturze powoduje także powstawanie w naszym organizmie bardzo dużych ilości tzw. złego cholesterolu.
Tłuszcze zwierzęce z reguły nie są najzdrowsze do smażenia, jednak jeśli koniecznie chcemy je do tego celu wykorzystać, najlepiej wybierać masło lub smalec. Te rodzaje tłuszczów roślinnych nie
tylko zawierają bardzo dużą ilość tłuszczów nasyconych, ale też odznaczają się wysoką temperaturą punktu dymienia - w przypadku masła klarowanego wynosi on około 205 stopni, natomiast punkt dymienia smalcu wynosi 218 stopni Celsjusza.
Tłuszcze zwierzęce - najlepsze do pieczenia
O ile wykorzystanie tłuszczów zwierzęcych do smażenia nie jest najlepszym pomysłem, o tyle w przypadku produkcji wyrobów cukierniczych są one niezastąpione. Pączki, ciasta czy inne słodkości - praktycznie do każdego z tych produktów dodajemy masło lub smalec. Proces obróbki termicznej tych wypieków wymaga niejednokrotnie wyższej temperatury niż ma to miejsce w przypadku smażenia. Masło lub smalec w dużej mierze odpowiadają także za "wilgotność" wypieków.
Oczywiście zdarza się, że zamiast masła lub smalcu do wypieków dodawany jest np. olej rzepakowy lub oliwa. Wówczas takie wypieki nie tylko inaczej smakują, ale też znacząco zmienia się ich kaloryczność. Zamianę smalcu lub masła na oliwę lub olej, stosuje się przede wszystkim w ciastach, które mają wykazywać znacznie mniejszą kaloryczność, niż ich tradycyjne odpowiedniki.
Smażenie - najzdrowsze na tłuszczach pochodzenia roślinne
Najzdrowsze dla naszego organizmu jest smażenie na olejach roślinnych - zarówno jeśli chodzi o smażenie głębokie jak i płytkie. Wybierać do tego celu należy jednak takie oleje, które są tłoczone na zimno a co za tym idzie, ich spożywanie powoduje wytwarzanie znacznie mniejszych ilości złego cholesterolu. Kiedy wykorzystujemy do smażenia olej roślinny - rzepakowy lub słonecznikowy, dbamy o to, aby dostarczyć naszemu organizmowi zdrowe kwasy tłuszczowe, w tym także kwasy omega 3 i omega 6. Zobacz także artykuł o tym, jaki olej do smażenia będzie najlepszy.
Oleje roślinne są także uboższe w nienasycone kwasy tłuszczowe, a tym samym - zdrowsze. Nie możemy jednak popadać ze skrajności w skrajność. Nie zapominajmy, że potrawy smażone - niezależnie na jakim oleju - powinniśmy spożywać w ograniczonej ilości. Nadmiar jakichkolwiek substancji odżywczych, w tym także tłuszczów, jest dla naszego organizmu szkodliwy.
Nasza dieta powinna być zatem odpowiednio zbilansowana - powinniśmy zadbać o odpowiednią ilość kwasów omega 3 i omega 6, nasyconych kwasów tłuszczowych, ale nie możemy zapominać także o witaminach i innych składnikach odżywczych, których nasz organizm potrzebuje do prawidłowego funkcjonowania.